Tarihsel Süreç İçerisinde İstanbul Pasajları: Avrupa Pasajı (Aynalı Pasaj)

İç kısımlarda bulunan aynalardan dolayı Aynalı Pasaj olarak da bilinen yapı 1874 yılında, Ermeni asıllı Ohing adlı biri tarafından yaptırılmıştır. Daha önceden bu yapının üzerinde 1870 yılındaki yangında yok olan Naum Tiyatrosunun varlığından bahsedilmektedir.[1] Avrupa Pasajı üstü cam-dökme demir bir çatı ile örtülü olup, uzun bir koridordan oluşmaktadır ve bu koridorun her iki tarafında, iki katlı blokların varlığı bilinmektedir. Bu koridorun iki tarafında 22 odanın varlığından bahsedilmektedir ve bu odalar direk zemin kata bağlıdır. Avrupa Pasajı’nın iki uç kısmında da birer kapı bulunmaktadır. Dar ölçekli olan bu kapıların cephelerinde kilit taşları vurgulanmış, yuvarlak kemerli giriş açıklığı üzerine oturtulmuş yüksek alınlık ile Neorönesans tarzı yansıtılmıştır.[2]Yapının ikinci kat iç cephesi orijinal halini yitirmemiştir. Pencere aralarındaki nişlerde Yunan tanrıça heykellerini çağrıştıran tarzda heykeller bulunmaktadır. Tıpkı dış cephesi gibi iç cephesi de Neorönesans üslubundadır. Pasajın ilk yapıldığı yıllarda ayakkabıcı, çiçekçi kuaför, terzi, kuyumcu, saatçi, moda evi ve piyano yapımcısı gibi çeşitli mallar satan dükkânların varlığı bilinmektedir. Üzeri cam-demir çatı ile kapalı olan Avrupa Pasajı, iki işlek sokağı birbirine bağlaması, iç cephelerin dış cephe gibi düzenlenişi ve dükkânların çoğunda çeşitli ürünlerin satılması bakımından olgunlaşmış pasaj statüsünde bulunmaktadır.[3]

Editör: Fırat Şenol